sam

1. Sam w sobie «wyrażenie oznaczające, że rozpatrujemy coś jako rzecz samoistną»: Głos śpiewaczki sam w sobie nie ma ładnej barwy, ale zdaje się oddawać wszelkie odcienie tekstu. Studio 5/1996. Pieniądz nie jest celem sam w sobie, ale stanowi tylko środek do ułatwiania i upiększania sobie bytu. PD 6/1933.

2. Sam z siebie «z własnej woli»: Te nieco mniej tragiczne liczby nie oznaczają jednak, że kierowcy sami z siebie zaczęli jeździć ostrożniej (...). Poprawiła się praca policji drogowej. ŻW 23/01/2002.

Być w zgodzie z samym sobą zob. zgoda.

Coś idzie komuś samo do rąk, coś komuś samo lezie, pcha się, włazi do rąk, do ręki, w ręce zob. ręka 4.

Coś jest w sam raz (dla kogoś, dla czegoś) zob. raz 1.

Coś mówi samo za siebie zob. mówić 1.

Coś się rozumie samo przez się zob. rozumieć się 1.

Kłamać przed sobą samym; kłamać samemu sobie zob. kłamać 2.

Ktoś jest klasą sam dla siebie zob. klasa.

Ktoś jest, został sam na świecie zob. świat 14.

Ktoś przeszedł samego siebie (w czymś) zob. przejść 4.

Ktoś sam jak kołek (w płocie) zob. kołek 1.

Ktoś zostawił kogoś samego na świecie zob. świat 17.

Ktoś zrobiony, ulepiony z tej samej gliny zob. glina 2.

Nogi same kogoś niosą zob. noga 16.

Nogi same się rwą do tańca zob. rwać się.

Sam jak palec zob. palec 15.

Ubaw po same pachy zob. ubaw.

W samą porę, w sam czas zob. pora 3.

W samej rzeczy, w rzeczy samej zob. rzecz 22.

Zostawić kogoś samemu sobie zob. zostawić 2.